فرضیه و محور اصلی این مقاله مبتنی بر آنست که تحولات سیاسی - اقتصادی در شکوفایی فرهنگی - هنری این دوره بسیار موثر بوده و در حقیقت اعتبار فرهنگی - هنری این دوره نتیجه و برآمد اعتبار سیاسی - اقتصادی آن بوده است کارگاه هنری سلطان حسین بایقرا خلاصه و فشرده بالندگی های فرهنگی هنری ادوار پیشین بوده که تحت سایه او و مشاور بزرگش میر علیشیر نوایی با آگاهی تمام به شکوفایی و اوج کمال رسید و فضایی از تحولات...

چکیده: قرن هشتم هجری، سر آغاز رسمی شکل گیری کارگاههای کتابخانه دربار هنر ایران است. ظهور مغولان و یا ایلخانان به پایتختی تبریز، دوران ثبات پیوسته ای را موجب می شود، که وزیر با کیاست خواجه فضل الله رشیدالدین به نگارش کتاب جامع التواریخ به منظور قرار دادن مغولان در متن تاریخ ملل، همت می گمارد. نگارش نسخ مصور جامع التواریخ در کتابت خانه و صورت خانه ربع رشیدی، انجام شد. در این میان متن شاهنامه مور...

دوره حکومت صفویه که از جنبه های مختلف, فصل تازه ای را در تاریخ ایران رقم زده و تحولات سیاسی, اجتماعی و فرهنگی زیادی را به همراه داشت, در زمینه هنر و از جمله نقاشی کتاب هم موجد دگرگونی های زیادی بود. نقاشی این دوره برخلاف گذشته منحصر به مصورسازی کتاب, آن هم در راستای سلیقه و اهداف دربار نبود بلکه نقاشی ایرانی و هنرمند نقاش از نیمه دوم سده10هـ ق, قدم در راه استقلال از حمایت دربار, ادبیات و نظام س...

کتابخانه های ایران پس از اسلام همواره دارای دو وظیفه اساسی بوده: خدمات کتابداری و خدمات کتابت. عده ای کاتب و محرر د ر بخشی ازکتابخانه ها کار می کردند و کار آنها استنساخ کتب و تکثیر آنها بود. آنها در حقیقت کار چاپخانه امروزی را بر عهده داشتند. خدمات کتابت از سده ششم هجری به بعد توسعه بیشتری یافت و با حمایت و پشتیبانی دربارها , مسأله ای به نا م کتاب آرایی ونسخه پرد ازی پدید آمد و هنرهای تحریر (خط...

کتابخانه های ایران پس از اسلام همواره دارای دو وظیفه اساسی بوده: خدمات کتابداری و خدمات کتابت. عده ای کاتب و محرر د ر بخشی ازکتابخانه ها کار می کردند و کار آنها استنساخ کتب و تکثیر آنها بود. آنها در حقیقت کار چاپخانه امروزی را بر عهده داشتند. خدمات کتابت از سده ششم هجری به بعد توسعه بیشتری یافت و با حمایت و پشتیبانی دربارها , مسأله ای به نا م کتاب آرایی ونسخه پرد ازی پدید آمد و هنرهای تحریر (خط...

ناظر بیوتات، از جملـه مناصب ابداعی صفویان است. این منصب را در تقسیم بندی دیوانسالاری آن دوره می‌توان جزو مناصب درباری و تشکیلات سلطنتی به شمار آورد، که البته مانند سایر مناصب دوره‌ صفوی دارای کارکردهای دیگری ـ به خصوص اداری و در برخی موارد نظامی ـ هم بوده است. این منصب که از اوایل تأسیس سلسله صفوی پدید آمده بود، پس از اصلاحات اقتصادی شاه عباس اول – که تأثیر خود را در بیوتات سلطنتی هم برجای گذاش...

ناظر بیوتات، از جملـه مناصب ابداعی صفویان است. این منصب را در تقسیم بندی دیوانسالاری آن دوره می توان جزو مناصب درباری و تشکیلات سلطنتی به شمار آورد، که البته مانند سایر مناصب دوره صفوی دارای کارکردهای دیگری ـ به خصوص اداری و در برخی موارد نظامی ـ هم بوده است. این منصب که از اوایل تأسیس سلسله صفوی پدید آمده بود، پس از اصلاحات اقتصادی شاه عباس اول – که تأثیر خود را در بیوتات سلطنتی هم برجای گذاشت...

حمزه نامه که مجموعه‌ای مصور از ماجراهای امیر حمزه صاحبقران است در این پژوهش موردبررسی قرار می‌گیرد. داستان‌های حماسی این مجموعه به‌واسطه جذابیت فراوان و بار غنی مذهبی ایشان در دوره گورکانی به شبیه قاره هند راه یافتند. مجموعه حمزه نامه شامل 14 جلد و 1400 نگاره بوده که در مدت 15 سال (982 967. ق/1575 1560م) توسط نگارگران کارگاه نقاشی سلطنتی اکبرشاه مصور گردیده است. روند کلی داستان‌ها و نگاره‌هایی ...

شاهنامه فردوسی یکی از متون ارزشمند ادبی است که بیش از هرکتابی در طول تاریخ هنر نقاشی ایران مورد توجه هنرمندان واقع شده است. امروزه شاهنامه های مصور فراوانی در موزه ها و کتابخانه های جهان وجود دارند،که تعداد بسیاری از آن ها متعلق به دوران صفوی است. اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی این دوران به ویژه در حکومت شاه عباس بزرگ در اصفهان شرایطی را فراهم آورد که شاهد جریانات هنری مستقل از دربار هستیم، این ...

سلسله گورکانی هند با پادشاهی بابر آغاز گردید و با حکومت امپراتوران هنر دوست پس از وی به عنوان یکی از دوره های طلایی نگارگری هند جاودانه شد. همایون شاه ـ پسر بابر ـ پس از به سلطنت رسیدن برای تثبیت قدرت نظامی به دربار شاه تهماسب پناهنده شد و پس از آشنایی با نگارگران کتابخانه سلطنتی همچون میرسیدعلی، میرمصور و خواجه عبدالصمد شیفته سحرآفرینی ایشان شده آنان را به کتابخانه سلطنتی خویش دعوت نمود و بدین...